Vijveronderhoud gedurende alle seizoenen: wat te doen in de lente, zomer, herfst en winter?
Een vijver is een prachtige toevoeging aan je tuin die kan bijdragen aan de ontspanning en het genot rondom je huis gedurende het hele jaar. Een vijver veranderd met de seizoenen mee. Met de juiste planning en onderhoud, kun je gedurende al deze seizoenen genieten van je vijver.
In dit artikel nemen we je mee door de veranderingen van het weer in de vier seizoenen en de impact hiervan op je vijver. We laten je zien welke taken je gedurende de vier seizoenen moet uitvoeren om je vijver gezond en optimaal te houden. Wil je gedetailleerde informatie over wat aan onderhoud te doen in elk seizoen? Klik dan bij elk seizoen door naar de uitgebreide onderhoudspagina voor de lente, zomer, herfst en winter.
1. Impact van het weer op je vijver
In Nederland en België hebben we te maken met de vier seizoenen. Gedurende deze seizoenen hebben we te maken met andere weersomstandigheden. De temperatuur en het aantal zonuren hebben bijvoorbeeld direct effect op het eco-systeem van je vijver. Maar ook het wisselen naar de herfst met het vallen van de blaadjes kan grote impact hebben op je vijver. De volgende zaken veranderen allemaal gedurende de vier seizoenen.
-
Watertemperatuur
Wisselende watertemperaturen hebben effect op het ecosysteem in je vijver. Het ecosysteem werkt harder bij warmere temperaturen en gaat op een laag pitje gedurende de winter. In de winter kan het zelfs voorkomen dat je vijver bevriest. Het is dan belangrijk om een wak open te houden zodat schadelijke gassen kunnen ontsnappen en zuurstof in je vijver blijft komen. -
Weer & wind
Wanneer het herfst wordt en blaadjes van de bomen beginnen te vallen, kunnen deze samen met ander groenafval in je vijver terecht komen. Als deze niet worden opgevangen belanden ze op de bodem van je vijver. Hier zullen langzaam worden ontbonden en kunnen veel schadelijke stoffen worden toegevoegd aan je vijver. Met een skimmer kun je in de herfst deze vallende blaadjes en takjes gemakkelijk opvangen. -
Water parameters
De parameters in je vijver kunnen gedurende het jaar wisselen. Door stijgende temperaturen en zonuren kan je ecosysteem een boost krijgen. Dit kan leiden tot plotselingen algengroei of verandering in parameters zoals pH, ammoniak, nitraten en nitrieten. Test je vijver goed op deze parameters en zet je filter weer op de maximale stand zodra temperaturen stijgen. Je kunt extreme algengroei tegengaan door deze met behulp van middelen of een UV-c apparaat onschadelijk te maken. -
Verzorging vissen
Het metabolisme van je vissen verandert gedurende de vier seizoenen. Pas je voederpatroon daarom aan gedurende de seizoenen. In de winter hoef je nauwelijks te voeren en in de lente juist wat meer. Een voederautomaat kan je helpen om het dieet gemakkelijk aan te passen. Een hogere metabolisme zorgt ervoor dat je vissen ook meer zullen poepen. Dit leidt weer tot hogere verontreiniging welke goed gefilterd moet worden. -
Plantengroei
Ook de planten in je vijver worden beïnvloed door de vier seizoenen. De groei zal toenemen wanneer de temperaturen weer stijgen en de zon meer gaat schijnen. In de winter zullen bladeren wellicht sterven en moeten deze verwijderd worden. Ook hebben sommige planten meer behoefte aan toevoegingen zoals kunstmest.
Houd al deze factoren in gedachten bij het onderhoud van je vijver gedurende de vier seizoenen. Dit zorgt ervoor dat je het gehele jaar kunt genieten van een gezonde en prachtige vijver.
2. Onderhoudsschema van je vijver gedurende vier seizoenen
Gedurende alle vier seizoenen is er onderhoud aan je vijver nodig. In het ene seizoen wat meer dan het andere seizoen. Met name in de lente kun je even druk zijn om je vijver klaar te maken voor het seizoen. In onderstaande schema zie je het complete schema van stappen aan onderhoud welke je moet uitvoeren gedurende deze seizoenen. Verder in dit artikel hebben we per seizoen kort uitgelegd staan welk onderhoud je moet plegen per seizoen. Wil je per seizoen uitgebreid weten welk onderhoud je moet plegen? Kijk dan in de specifieke artikelen voor de lente, zomer, herfst en winter.
| Activiteit | Lente | Zomer | Herfst | Winter |
| Water behandeling | ||||
| - Controleer en verbeter waterkwaliteit | X | X | X | |
| - Voeg waterkwaliteit middelen toe wanneer nodig | X | X | ||
| Verzorging vissen & planten | ||||
| - Toevoegen van nieuwe vissen & planten | X | X | ||
| - Toevoegen van kunstmest voor planten | X | X | ||
| - Verwijderen en opslaan van drijfplanten | X | |||
| - Snoeien van vijver border planten | X | |||
| - Vermindering van voeren vissen | X | X | ||
| Fysiek onderhoud aan vijver | ||||
| - Schoonmaken en repareren van winterschade | X | |||
| - Weghalen van rommel & afval | X | X | X | X |
| - Toevoegen van schaduw voor verkoeling | X | |||
| - Installeren van net of skimmer voor blaadjes | X | |||
| Onderhoud vijverapparatuur | ||||
| - Vervangen van UV-c lampen & filtermatten | X | |||
| - Controleren en repareren van apparatuur | X | X | X | X |
| - Opslaan van vijverapparatuur in de winter | X | X |
3. Onderhoud van vijver in de lente
De temperaturen stijgen weer, de zon gaat meer schijnen en de natuur ontwaakt: de lente is aangebroken! Dit seizoen brengt tal van geluk en leven met zich mee, zo ook in de vijver in je tuin. Na een winter waarin er vaak weinig gebeurt in je vijver, is dit het moment om weer optimaal te kunnen genieten van je vijver. Zorg ervoor dat je op tijd begint met voorbereidingen zodat je bij het aanbreken van de eerste warmere dagen er helemaal klaar voor bent.
Bij het aanbreken van de lente is het met name belangrijk dat je de schade aan je vijver ontstaan in de winter repareert. Denk bijvoorbeeld aan het verwijderen van dode vijverplanten en bladeren. Verder kun je nu nieuwe vijverplanten en vissen toevoegen aan je vijver. Ook kunnen vijverapparatuur, welke in de winter zijn teruggeschroefd in vermogen, weer op vol vermogen worden gezet. Daarnaast zijn nog tal van andere zaken belangrijk om in de lente uit te voeren. Lees daarvoor onze complete gids voor onderhoud in de lente via onderstaande link.
Volledige onderhoud van vijver in de lente
4. Onderhoud van vijver in de zomer
De temperaturen zijn op zijn warmst en de vijver kan volledig in de zon staan. Ook is de periode van vakanties aangebroken. In de zomer is het belangrijk om de waterkwaliteit in de gaten te houden. Eventuele filtersystemen zijn al goed ingewerkt, maar verhoging in temperaturen kunnen ervoor zorgen dat water erg snel vervuilt. Daarom moet in de zomer vaker aan een waterverversing worden gedaan om het water gezond te houden.
Wanneer je op vakantie gaat is het belangrijk dat je vijver alsnog blijft werken. Je kunt vrienden, familie of buren vragen om voor je vijver te zorgen. Vissen kun je automatisch voeren met een voederautomaat. Een fontein kun je op een timer zetten zodat deze overdag nog wel zorgt voor beluchting in je vijver.
Daarnaast is het in de zomer natuurlijk ook vooral genieten van je vijver! Vlinders en libellen komen op prachtige planten zoals waterlelies af.
Volledig onderhoud van vijver in de zomer
5. Onderhoud van vijver in de herfst
De temperaturen dalen en de blaadjes beginnen van de bomen te vallen. Ook kan het soms flink stormen en regenen in de herfst. Allemaal factoren van het weer die impact kunnen hebben op je vijver. In de herfst sta je op het omslagpunt van je levende vijver naar een vijver die naar winterslaap gaat. Goed onderhoud en voorbereidingen in de herfst, helpen je de vijver goed door de winter te komen.
Blaadjes die in je vijver vallen kunnen voor een piek in schadelijke stoffen zorgen. Zorg dat je deze dus afvangt met een schepnet of skimmer. Zo houd je het water in je vijver schoon en gezond.
Aan het einde van de herfst als de temperaturen richting het nulpunt gaan, kun je filtering van je vijver verminderen en soms zelfs uitschakelen. UV-c apparaten zijn vaak niet meer nodig.
Volledig onderhoud van vijver in de herfst
6. Onderhoud van vijver in de winter
De dagen worden donkerder en temperaturen kunnen onder het vriespunt komen. De winter is aangebroken. Een tijd van winterpret en de feestdagen. Maar ook een tijd waarin je goed op de gezondheid van je vijver moet letten. Het leven in en rondom je vijver gaat even in winterslaap en ook qua onderhoud hoef je niet veel aan je vijver te doen. Vissen hoeven nauwelijks nog gevoerd te worden.
Installaties in je vijver kunnen (deels) uitgeschakeld worden.We raden wel altijd aan enige stroming in je vijver te houden. Met een regelbare vijverpomp kun je gemakkelijk je filter en stroming op een lager standje zetten. Zo bespaar je ook nog eens in energiekosten.
Wanneer het gaat vriezen is het belangrijk om een klein wak in je vijver te houden. Dit kun je doen met een beluchtingspomp, ijsvrij houder of voor grotere vijvers een beluchtingsfontein.